Μαζὶ μὲ τὰ ἀνάμεικτα καὶ ἀντιφατικὰ αἰσθήματα θλίψης καὶ ἐλπίδας ποὺ δημιουργήθηκαν ὅταν εἶδα τὶς πιὸ πάνω φωτογραφίες ποὺ ἔχουν κατακλύσει τὸ θρησκευτικὸ internet ἦλθε στὸ νοῦ μου καὶ ἡ παροιμία: «Μὲ ἥλιο τά ’βγαζα, μὲ ἥλιο τά ’βαζα, τί ἔχουν τὰ ἔρμα καὶ ψοφᾶν;».
Ἂς γίνω πιὸ συγκεκριμένος:
Ποιός δὲν θλίβεται ὅταν βλέπει τὸν μεγαλοπρεπῆ Καθεδρικὸ Ναὸ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, τὸν Ἱ. Ναὸ Ἀπόστολου Βαρνάβα στὴ Λευκωσία, ἡμέρα Κυριακὴ τῶν Πατέρων τῆς Δ ́ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (13-7-25), νὰ εἶναι κυριολεκτικὰ ἄδειος ἀπὸ πιστοὺς ἐνῷ λειτουργεῖ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου Γεώργιος;
Γιατί αὐτὸ τὸ οἰκτρὸ θέαμα μὲ ἄδειο ναὸ κατὰ τὴ στιγμὴ τῆς Μ. Εἰσόδου;
Ἔπαψαν μήπως οἱ Κύπριοι νὰ ἐκκλησιάζονται; Δὲν πρέπει νὰ ἰσχύει κάτι τέτοιο, γιατὶ οἱ Ναοὶ στὴν Κύπρο εἶναι συνήθως κατάμεστοι.
Τί λοιπὸν συμβαίνει;
Ἂς προβληματιστεῖ ὁ ἱερουργῶν Ἀρχιεπίσκοπος Γεώργιος μήπως ἡ τραγικὴ εἰκόνα τοῦ ἄδειου ἀπὸ πιστοὺς Ναοῦ δὲν ὀφείλεται στὴν ἔλλειψη ἐκκλησιαστικῆς συνείδησης τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἀλλὰ ἐντελῶς ἀντίθετα στὴν ἀνάπτυξη τῆς ἐκκλησιαστικῆς του συνείδησης!
Μήπως ἡ παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Γεωργίου στὸν Ἱ. Ναὸ τοῦ Ἀπ. Βαρνάβα ὁδήγησε τοὺς πιστοὺς νὰ ἀπομακρυνθοῦν ἀπὸ τὸν Ἱ. Ναὸ καὶ νὰ ἐκκλησιαστοῦν σὲ ἄλλους Ναούς;
Μήπως ἡ ἀπουσία τῶν πιστῶν εἶναι ἔκφραση ἔντονης διαμαρτυρίας καὶ ἀποδοκιμασίας στὸ πρόσωπο τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου Γεωργίου γιὰ τὶς ἐπιλογές του;
Μήπως, τελικά, ἡ ὑγιὴς ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση τοῦ πιστοῦ λαοῦ ἄρχισε νὰ ἐξεγείρεται μετὰ ἀπὸ ὅσα ἀπαράδεκτα ἐνεργεῖ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Γεώργιος ἐναντίον τοῦ Μητροπολίτου Πάφου Τυχικοῦ καὶ τῆς ἐκκλησιαστικῆς τάξης;
Μήπως ὁ πιστὸς λαὸς μὲ τὴν ἀπουσία του ἀπὸ τὴ Θ. Λειτουργία ποὺ τελεῖ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Γεώργιος θέλησε νὰ τοῦ φωνάξει δυνατά: «Ἕως ἐδῶ, Μακαριώτατε, δὲν ἔχετε κανένα δικαίωμα νὰ αὐθαιρετεῖτε! Δὲν ἔχετε κανένα δικαίωμα νὰ περιφρονεῖτε τὴν ἐκκλησιαστικὴ τάξη, τὸν Καταστατικὸ Χάρτη τῆς Ἐκκλησίας μας, τὶς ἀρχὲς τοῦ νομικὰ πολιτισμένου κόσμου! Δὲν ἔχετε κανένα δικαίωμα νὰ εὐτελίζετε τὴν Ἀποστολική μας Ἐκκλησία στὴν Πανορθόδοξη Κοινωνία τῶν Ἐκκλησιῶν! Σταματῆστε νὰ μᾶς προκαλεῖτε! Δὲν ἔχετε κανένα δικαίωμα νὰ συνεχίζετε νὰ μᾶς σκανδαλίζετε!».
Νὰ ἐλπίσω ὅτι ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἔλαβε τὸ μήνυμα; Δὲν τὸ νομίζω, ἀλλὰ τὸ εὔχομαι καὶ προσεύχομαι.
Γιατὶ σὲ ἀντίθετη περίπτωση θὰ ἀρχίσει ὁ Ἀρχιεπίσκοπος νὰ διερωτᾶται γιὰ τὸ ποίμνιό του: “Μὲ ἥλιο τά ’βγαζα, μὲ ἥλιο τά ’βαζα, τί ἔχουν τὰ ἔρμα καὶ ψοφᾶν;”
Τότε ὅμως θὰ εἶναι ἀργά, πολὺ ἀργά.
Ὅμως τὸ μήνυμα τῆς ἀπουσίας τῶν πιστῶν ἀπὸ τὴ Θ. Λειτουργία στὴν ὁποία ἱερουργοῦσε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Γεώργιος πρέπει νὰ τὸ λάβουν καὶ νὰ τὸ συνεκτιμήσουν καὶ οἱ λοιποὶ Ἀρχιερεῖς τῆς Κύπρου καὶ ἰδιαίτερα ὅσοι συνέπραξαν λόγῳ φόβου (;), ἐκβιασμοῦ (;), σίγουρα πάντως λόγῳ ἁμαρτωλῶν σκοπιμοτήτων, στὸν σκανδαλισμὸ τοῦ λαοῦ καὶ τὸν πανορθόδοξο διασυρμὸ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου μὲ τὴν πέρα ἀπὸ κάθε ἔννοια δικαίου καὶ ἠθικῆς ἔκπτωση τοῦ Μητροπολίτου Πάφου Τυχικοῦ.
Πανιερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι,
ἡ νομικῶς καὶ ἠθικῶς ἀπαράδεκτη καὶ ἄδικη “δίκη” τοῦ Μητροπολίτου Πάφου Τυχικοῦ καὶ τὰ ὅσα ἀχαρακτήριστα τὴν ἀκολούθησαν ἐκ μέρους τοῦ Ἀρχιεπισκόπου (ἀπαγόρευση στὸν Μητροπολίτη Τυχικὸ νὰ ἱερουργεῖ, ἀπαγόρευση νὰ τελέσει τὸ μνημόσυνο τῆς μάνας του, περιορισμὸς τῆς μισθοδοσίας, ἀπειλὲς καὶ προσβολὲς) ἐξυψώνουν ἀκόμα περισσότερο τὸν Τυχικὸ στὴ συνείδηση τοῦ κόσμου καὶ ἀντιθέτως καταρρακώνουν τὸ κῦρος καὶ τὴν ἠθικὴ ὑπόσταση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου καὶ ὅσων συμπράττουν σὲ αὐτά.
Ἀλλὰ καὶ ὅσοι σιωποῦν αὐτὸν τὸν καιρὸ δὲν εἶναι ἀμέτοχοι τῆς εὐθύνης. Μὴν ξεχνᾶμε τὴ διάταξη τοῦ ρωμαϊκοῦ δικαίου, «qui tacet consentire videtur» («ὁ σιωπῶν δοκεῖ συναινεῖν»), ἡ ὁποία μπορεῖ νὰ μὴν ἔχει ἐνσωματωθεῖ στὸ σύγχρονο δίκαιο, ἀλλὰ παραμένει ἰσχυρὴ ὡς διάταξη τῆς ἀδέκαστης ἱστορίας, ἡ ὁποία θὰ τοὺς δικάσει γιὰ τὴν ἔνοχη σιωπή τους. Καὶ ἡ κρίση της θὰ εἶναι ἀμείλικτη.
Ἀφιερώνω σὲ ἐσᾶς, τοὺς Κυπρίους Ἀρχιερεῖς, τὶς σκέψεις τοῦ Καθηγητοῦ Ἀριστ. Μάνεση: «Σὲ τέτοιες στιγμές, σὰν τὶς τωρινές, τὸ οὐσιῶδες εἶναι, πιστέψτε με, νὰ προστατεύσει κανεὶς τὸν ἑαυτό του, ὄχι ἀπὸ τὴ δίωξη, ἀλλὰ ἀπὸ τὸν ἐξευτελισμό. Νὰ περισώσει τὴν ἀξιοπρέπειά του ὡς ἀνθρώπου, ὡς πολίτη, ὡς ἐπιστήμονα. Καὶ ἔτσι νὰ περιφρουρήσει, ἐπίσης, τὸ κῦρος τῆς πανεπιστημιακῆς ἕδρας ποὺ ἔχει τὴν τιμὴ νὰ κατέχει, ἡ ὁποία, ὡς ἕδρα τῆς πολιτικῆς ἐλευθερίας, εἶναι φυσικό, ἐφόσον βρίσκεται στὸ ὕψος της, νὰ δέρνεται ἀπὸ τὶς πολιτικὲς καταιγίδες …» (Ἀριστ. Μάνεσης, Πανεπιστημιακὴ διάλεξη στὸ μάθημα τοῦ Συνταγματικοῦ Δικαίου, 18-1-1968).
Φοβᾶμαι ὅμως ὅτι τὴν κρίση τῆς ἱστορίας θὰ προλάβει ἡ διαμαρτυρία τῶν σκανδαλισθέντων πιστῶν γιὰ τὴ δική σας εὐθύνη γιὰ ὅσα συμβαίνουν στὴν Ἐκκλησία τῆς Κύπρου καὶ τότε ὅλοι μαζὶ μὲ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο θὰ ἀναζητεῖτε ἀπάντηση στὸ ἐρώτημα γιὰ τὸ ποίμνιό σας: “Μὲ ἥλιο τά ’βγαζα, μὲ ἥλιο τά ’βαζα, τί ἔχουν τὰ ἔρμα καὶ ψοφᾶν;”.
Ἀθήνα, 14-7-25
Γεώργιος Ἀναστασίου
Θεολόγος